Cao su Lộc Ninh – Hành trình phát triển bền vững dưới ngọn cờ của Đảng

Kỳ 2: Vượt khó vươn lên – Những năm tháng xây nền móng: Đảng lãnh đạo, doanh nghiệp vượt dốc – Vững từng bước trong chặng đường đổi mới

Sau tái thiết là thời kỳ khẳng định vị thế

Bước vào thập niên 1990, đất nước đang từng bước chuyển mình dưới làn sóng Đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo. Với ngành cao su nói chung và Công ty Cao su Lộc Ninh nói riêng, đây là giai đoạn có ý nghĩa chiến lược: từ phục hồi sau chiến tranh chuyển sang củng cố nội lực, xây dựng nền tảng phát triển lâu dài, thích ứng với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Trong bối cảnh cả nước chuyển đổi mô hình quản lý kinh tế, Cao su Lộc Ninh đứng trước hàng loạt thách thức: vừa phải đảm bảo duy trì sản xuất, nâng cao năng suất, vừa từng bước tháo gỡ tư duy bao cấp đã ăn sâu trong bộ máy vận hành. Đồng thời, công ty cũng phải chăm lo đời sống công nhân, ổn định việc làm cho hàng ngàn lao động, nhất là trong điều kiện vùng biên giới còn nhiều khó khăn về hạ tầng, giao thông, đời sống xã hội.

Đây cũng là thời kỳ mà vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng trong doanh nghiệp càng được khẳng định rõ nét. Từ chủ trương đúng đắn đến cách làm cụ thể, từ xây dựng hệ thống chính trị nội bộ vững mạnh đến kiên trì đổi mới phương thức sản xuất, mọi chủ trương lớn nhỏ đều đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ công ty, những người giữ vai trò “nhạc trưởng” trong bản hòa tấu vượt khó đi lên.

Chuyển mình từ mô hình cũ sang tư duy thị trường

Những năm đầu đổi mới, khó khăn lớn nhất của Lộc Ninh không còn là cơ sở vật chất, mà là tư duy quản lý, lúc này vai trò của Đảng ủy Công ty càng trở nên quyết định trong việc quán triệt tinh thần đổi mới, xây dựng tư duy thị trường nhưng không đánh mất vai trò định hướng xã hội chủ nghĩa. Công ty từng bước thay đổi phương thức điều hành, Ban lãnh đạo Công ty và Đảng ủy đã xác định: để phát triển bền vững, phải chuyển đổi mạnh mẽ từ cơ chế bao cấp sang tư duy quản trị hiện đại, phù hợp với kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Điều đó không chỉ là yêu cầu về cơ chế, mà còn là cuộc “cách mạng” về tư duy trong nội bộ cán bộ, đảng viên và người lao động.

Công ty nhanh chóng triển khai mô hình khoán sản phẩm đến từng đội, tổ sản xuất, cá nhân người lao động, tạo động lực để mỗi người gắn bó hơn với công việc, chịu trách nhiệm với sản lượng, chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, quy trình kỹ thuật khai thác, chăm sóc vườn cây được cải tiến, đồng bộ hơn; diện tích tái canh được mở rộng theo lộ trình. Các trang thiết bị, máy móc phục vụ sản xuất, chế biến mủ được đầu tư hiện đại hơn, nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên và giảm tổn thất sau khai thác.

Song hành cùng sản xuất là nỗ lực củng cố bộ máy tổ chức. Hệ thống Đảng trong doanh nghiệp được kiện toàn từ nông trường đến phòng ban chuyên môn. Tổ chức cơ sở đảng trở thành “hạt nhân lãnh đạo” trong từng lĩnh vực, đảm bảo mọi hoạt động diễn ra đúng định hướng, đúng quy trình, và phát huy hiệu quả cao nhất. Mỗi chi bộ trở thành nơi lan tỏa tinh thần đổi mới, nơi gắn bó mật thiết giữa lãnh đạo và công nhân, giữa kế hoạch sản xuất và yêu cầu thực tiễn.

Năng suất tăng, thu nhập tăng, niềm tin cũng được nhân lên

Từ một đơn vị gặp nhiều khó khăn về vườn cây, kỹ thuật và năng suất, đến cuối những năm 1990, Công ty Cao su Lộc Ninh đã tạo ra bước tiến đáng kể. Nếu đầu thập kỷ, năng suất mủ bình quân chưa đạt 1 tấn/ha thì đến cuối thập niên đã vượt mốc 1,5 tấn/ha, một thành quả ấn tượng, thể hiện sức sống mới của mô hình sản xuất theo hướng đổi mới.

Song song với sản lượng là mức sống người lao động được cải thiện rõ rệt. Thu nhập của công nhân tăng đều mỗi năm. Các khu tập thể khang trang mọc lên ở các nông trường, xí nghiệp không chỉ là nơi ở mà còn là không gian sinh hoạt văn hóa, gắn kết cộng đồng. Công ty đầu tư cải thiện điều kiện làm việc, chú trọng bữa ăn ca, nhà trẻ, trạm y tế, tạo nền tảng vật chất để người lao động yên tâm gắn bó lâu dài.

Phía sau những con số ấy là hàng loạt giải pháp sáng tạo từ cơ sở. Nhiều chi bộ đã trực tiếp chỉ đạo “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn kỹ thuật khai thác mủ, phòng bệnh cho cây, tổ chức phong trào thi đua tăng năng suất. Những sáng kiến tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất được khuyến khích rộng rãi. Một môi trường sản xuất gắn bó, dân chủ, kỷ cương và sáng tạo dần hình thành.

Từ đơn vị sản xuất thuần túy đến doanh nghiệp gắn bó với cộng đồng

Không chỉ phát triển sản xuất, Công ty Cao su Lộc Ninh còn thực hiện hiệu quả vai trò là lực lượng nòng cốt trong phát triển kinh tế – xã hội ở địa phương, nhất là tại vùng biên giới còn nhiều khó khăn. Nhiều năm liền, công ty tuyển dụng hàng trăm lao động địa phương, trong đó có nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Việc ưu tiên tạo việc làm cho người dân bản địa không chỉ là trách nhiệm chính trị, mà còn là chiến lược ổn định sản xuất lâu dài, giữ chân lao động có tay nghề.

Công ty còn hỗ trợ xây dựng các khu nhà tập thể, nhà tình thương, đóng góp xây dựng đường giao thông nông thôn, các công trình dân sinh, phối hợp với chính quyền đảm bảo an ninh trật tự khu vực. Nhiều cán bộ, đảng viên của công ty tham gia cấp ủy, chính quyền cơ sở, phát huy tinh thần “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, góp phần nâng cao vị thế của doanh nghiệp nhà nước trên địa bàn.

Các tổ chức đoàn thể như công đoàn, đoàn thanh niên cũng ngày càng khẳng định vai trò tích cực. Nhiều phong trào thi đua yêu nước, văn nghệ – thể thao, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở được phát động mạnh mẽ, lan tỏa tinh thần đoàn kết, gắn bó giữa người lao động và doanh nghiệp.

Đảng là hạt nhân – Củng cố vững nền tảng để bứt phá

Giai đoạn 1995 – 2005 được đánh giá là thời kỳ “xây nền móng” vững chắc, tạo đà phát triển cho Công ty Cao su Lộc Ninh bước vào hội nhập. Trong từng chủ trương, từng quyết sách đều in đậm dấu ấn lãnh đạo của tổ chức Đảng, không chỉ là định hướng đường lối mà còn là dẫn dắt hành động cụ thể. Đảng ủy Công ty luôn kiên định quan điểm: phát triển kinh tế phải gắn với trách nhiệm xã hội; tăng năng suất phải đi đôi với nâng cao đời sống người lao động; đổi mới phương thức quản lý phải dựa trên nền tảng phát huy dân chủ, trí tuệ tập thể và tôn trọng người lao động.

Đội ngũ cán bộ quản lý được chú trọng đào tạo cả về chuyên môn và bản lĩnh chính trị. Nhiều cán bộ trưởng thành từ sản xuất, gắn bó với công nhân, am hiểu thực tiễn, trở thành lớp lãnh đạo kế cận vững vàng, góp phần đưa doanh nghiệp từng bước đổi mới, hội nhập với Tập đoàn và vươn lên khẳng định thương hiệu trong toàn ngành. Từ bài học thực tiễn trong giai đoạn 1990 – 2005, có thể khẳng định: yếu tố quyết định sự phát triển của Công ty Cao su Lộc Ninh không nằm ở nguồn lực tài chính hay máy móc thiết bị, mà là ở tư duy đổi mới và vai trò lãnh đạo của tổ chức Đảng. Đó là sự kết hợp giữa chủ trương đúng, con người phù hợp và cách làm sáng tạo. Câu chuyện của Lộc Ninh cũng là minh chứng sinh động cho hiệu quả mô hình doanh nghiệp nhà nước trong thời kỳ đổi mới, khi tổ chức Đảng thật sự là “hạt nhân chính trị”, làm tốt công tác tư tưởng, tổ chức, kiểm tra, giám sát; gắn chặt giữa sản xuất – đời sống – trách nhiệm xã hội.

Kết luận: Một nền móng vững để bước vào thời kỳ bứt phá

Giai đoạn “vượt dốc” của Công ty Cao su Lộc Ninh không chỉ là một chặng đường vượt khó đơn thuần. Đó là thời kỳ đặt nền móng cho chiến lược phát triển bền vững. Nhờ sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, nhờ đội ngũ cán bộ tâm huyết, nhờ lực lượng công nhân lao động đoàn kết, sáng tạo, Lộc Ninh đã tạo dựng được một mô hình phát triển hài hòa: giữa hiệu quả sản xuất và an sinh xã hội, giữa yêu cầu đổi mới và giữ gìn truyền thống, giữa doanh nghiệp và cộng đồng.

Từ nền tảng ấy, Công ty Cao su Lộc Ninh tiếp tục viết tiếp hành trình mới, hành trình hội nhập và phát triển bền vững trong kỷ nguyên công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

(còn tiếp)

HƯƠNG HOÀNG